با سمه تعالی
قرآن و عترت (ع) و فمینیسم
چکیده:
نگرش مردمدارانه به عالم، همان قدر نادرست است، که نگرش زن مدارانه ؛ و اگر جنسیت در فراگرد معرفت موثّر است، معرفت مردانه به همان میزان در معرض خطاست که معرفت زنانه.
نگره اسلام در زمینه ی حقوق و مسایل زنان و مردان نه مردسالارانه است و نه زن مدارانه؛ بلکه منظری است «انسان نگر» ؛ چرا که حیات و سرنوشت زن و مرد به هم پیوند خورده و درآمیخته است، و این جفت ، جدای از هم باقی نخواهند ماند.a
دین انسانگر است و بر این اساس هر ظلمی در حق زنان یا مردان را ظلم در حقّ انسان
می بیند، همان گونه که هر ستمی در حق مرد را نیز ستمی بر انسان می داند. این به آن معناست که بیداد علیه زنان از ناحیه هر کس، همان ستم بر مردان است و ستم بر مردان ، همان بیداد بر زنان. با نظر به سازمان خلقت، زن و مرد یک کلّ را تشکیل می دهند که سود یا زیانشان در گرو یکدیگر است . با این نگاه ، دفاع از حقوق حقّه زنان همان دفاع از حقوق مردان خواهد بود در نتیجه سخن گفتن از حقوق زن، در «مقابل» حقوق مرد، نه ممکن است نه مشروع، بلکه این بار باید از حقوق انسان سخن گفت .
اگر از نظر انسان شناسی دینی به زن و مرد بنگریم، دیگر هیچ یک در تضاد با دیگری مطرح
نمی شوند. بلکه سرنوشت آنان به یکدیگر گره خورده است. از منظر دین، انسان خلیفة الله است؛ موجودی که خداوند او را به منزله اشرف موجودات آفریده است. بسیاری از خطاب های قرآن که انسان را از آن روی که انسان است، طرف سخن قرار داده، زن و مرد را با هم در نظر آورده و با تعابیری هم چون «یا ایّها النّاس» که خطابی عام است، مخاطب قرار داده است. به این ترتیب نگرش شریعت به حقوق انسان ها، اساسا نگاهی جنسیتی به شمار نمی آید.
امّا فمنیسم بر این باور است که برای رسیدن به خط تعادل قبل از هر چیز نیاز به بر کناری دین از حوزه زندگی است و بر این اعتقاد است که مادامی که دین در زندگی وجود داشته باشد امکان دستیابی به خط تعادل برای زنان وجود ندارد. چالش نهادین فمنیسم با احکام وحی در نوع افراطی به ستیزه با پروردگار و اراده او در آفرینش است.
این پنداری خطا است که هر نوع تلاش به منظور احقاق یا احیای حقوق نادیده گرفته شده و یا از دست رفته زنان را فمنیسم بدانیم زیرا در ادیان آسمانی نظیر اسلام به کرّات و به انحای مختلف بر رعایت حقوق و نیازهای ویژه زنانه و توجّه به موقعیت و مرتبت وجود انسان تاکید گردیده است. اما چون نظام حقوق و تکالیفی که اسلام برای زنان تعریف می کند و اساسا تبیین آن، منطبق بر طبیعت و سرشت زن در پرتو نگرش الهی به بشر و گوهر قدسی فطری انسانی و شریعت دین است، به هیچ روی نمی توان و نباید آن را فمنیسم نامید.
به امید آنکه زنان و مردان ، همگام و هم زبان، کمر همّت بر بسته، دست اراده از آستین عمل به درآورند طومار نادرستی ها و ناراستی ها را در هم پیچیده افق های ناگشوده موفّقیت و رشد را بر نسل های آینده بگشایند و پرچم رسالت صحیح انسان را بر بام مسئولیت های برین برافرازند.
من ا... التّوفیق
زهرا خلفی ـ عضو هیأت علمی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
|
:: موضوعات مرتبط:
مقالات ،
قرآن و عترت (ع) و فمینیسم ،
،
:: برچسبها:
قرآن و عترت (ع) و فمینیسم ,